Liberia


Balık Aşıran Kanalı Datça Reşadiye Yarımadası’ nın en dar yeridir. Öyle ki balığın az olduğu taraftan bol olduğu tarafa kayıklarını sırtlarında taşıyan balıkçılar, buraya “kayık aşıran” ismini de vermişlerdir. Hatta rivayete göre balıkların kanal üzerinden atlamasını, bir nevi uçmak olarak betimleyen Datçalılar için, balığın bu macerasını yaşayan insanlar mutlu ve uzun bir ömre sahip olurlar; ve de onlar artık Datçalıdır.

 Antik Çağ Knidos Yarımadası’nda Dor ve Persler arasında ki savaşa tanıklık etmiş olan bu kanaldan Batı Afrika’ya doğru gittiğimizde adeta bir başka kayık aşıran, Afrika asıllı Amerikalıların özgür çocukları tarafından kurulmuş,  Liberia karşımıza çıkar. Özgürlerin Toprağı anlamına gelen Liberia, Siyah Afrika’ nın sömürge yönetimi görmemiş tek ülkesi ve kıtanın en eski cumhuriyetidir. Fakat 1989 yılında ülkede başlayan iç savaş 2003 yılına kadar sürmüş; ekonominin çökmesiyle beraber yüz binlerce insanın göç etmesine sebep olmuştur. Balık Aşıran’ dan yürüyen tüm bu göç; aidiyet, savaş, tutsak edilmek, tarih, coğrafya, zaman ve  ekonomi  gibi kısaca kendine dair bütünlük arz eden topluma dair her duyguyu, yaşanmışlığı ve kısaca her kavramı,  merkezi sinir sisteminde badem şeklinde bulunan, o ortak bir amigdala’ da toplar.

Denizin coğrafyası yoktur; iklimi geçirgendir ve de dünyanın neresinde olursanız olun dalgalar kıyıya paralel vurur. Kayalaşmak olası dik açıların nihayetiyle formlaşır; gibidir. Karaların çabuk ısınıp soğuması, onu adeta unutkan biri yaparken; deniz ise asla unutmaz ve o her zaman hatırlar.

Gaye Ateş
2014, Datça